CAĞRI

Главная » Файлы » Мои файлы

В категории материалов: 112
Показано материалов: 1-10
Страницы: 1 2 3 ... 11 12 »


ФИДАН ВЕЗИР КЕЙАНИ.

ЧАЬРЫ[1].



[1] Мцеллифин изни олмадан есерин щер щанэи бир шекилде куланнылмасы Азербайжан Республикасынын  08  еким 1996 – жы  йыл тарищли «Мцеллиф  щукуку ве  илэили щукуклар щаккында» канунунун  8 – жи  маддеси иле йасак булунмакдадыр.

 

Тцрк жочуьу Еждадыны таныдыкжа даща бцйцк ишлер йапмак ичин кендинде куввет булажактыр.

(Кемал Паша Ататцрк).

ROMAN GERCEK OLAYLARI VE TARİHİ ETKENLERİ İFADE EDİYOR

….О, вар эцчц иле кошуйор ве щанэисе бир кара куввелерин ону такип етдийини тцм варлыьы иле сезийорду. Ону излейен йаратыкын инлейиш долу жыйак жыйак баьыртысы ону бир ан да олсун ращат быракмыйор, мащлукат шу тцйцрпетижи сеси иле ону фежи бир шекилде еткилейерек, она корку щиссини ашылыйорду. Чевресинде эюлэелерин долашмасына раьмен о кендине дыккат чекен бу мечщул варлыьын йцзцне бакмайа биле жцрет едемийорду. Айны заманда онун тцйлерини дикен дикен еден кескин соьук иле мцтщиш зулмет де ону насыл олурса олсун шу мекандан куртулуш йолуну арамайа межбур едийорду. Йалныз шимди щич танымадыьы йабанчы бир йерде олдуьуну белирлейен кадын етрафынын су иле чеврелендийини эюржек не кадар ажиз бир дурумда олдуьуну кешфетди. Далэалар кендини йакынлыкдакы кайалара чырпмакла санки она мейдан окуйор, эечирдийи телаш щиссинден нефеси тыканан кадын дурмадан чырпыныйор, эащ сола, эащ саьа доьру йцрцмекле бу вазийете каршы мцмкцн дережеде диренч эюстерийорду. Факат мави суларда кайыкын биле эюзцкмемеси ону мцшкцл бир вазиййете сокмушду. Сонра, юнцнде айын зайыф шулеси иле айдынланан йолун булундуьуну ачыьа чыкаран кадын бираз эечмиш шу йолун да бир йере варамайажаьыны анладыкда такатсиз бир щалде йере чюкдц. Ве бу ан долан айын сюнцк ышыьы йерини онун эюзлерини тырмалайан парлак эцн ышыьына верди ве о эюз капакларыны биле ачмадан ели иле йастыкы арады, лакин бу заман аннесинин чынлайан сеси ону иркилтди. Шу дакикалар бойунжа дурмадан уйкуда сайыклайан эенч кадын йцзеринден санки таш асылмыш эюзлерини аьыр-аьыр ачарак сюйленди:

Мои файлы | Просмотров: 483 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

       Ана, онсуз да (затен) бу эцн иш эцнц дейил, шенбедир (жумаертеси). Эой (изн вер) йатым.

Кызынын щырчынлыьына раьмен она ажымайы биле тержищ етмейен кырк беш йашлы, эюзлцклц кадын йорэаны кенара атмакла кати бир суретде ону азарлады:

        Ай жаным-эюзцм, бу эедер де (бу кадар) ажэарына (ач карына) йатмаэ олар (йатмак олур му)? Не ващт (вакит) сене баш чексем (уьрасам), щер эцн, щер эцн ейни (айны) везиййетле (вазиййетле) цзлешимели олурам (йцзлешмели олуйорум). Эежеден сцбще (сабаща) эедер (кадар) эюзлерини телевизора (телевизйона) зиллейирсен (дикийорсун), сонра да адамын щеч сенин цзцне бащмаьы эелмир (инсанын йцзцне бакасы эелмийор). Сир-сифетин (йцзцн) аьаппаэды (бембейазсын), адамлыэдан чыщмысан (адамлыкдан чыкмышсын). Баша дцшмцрем (анламыйорум), ащы неже олур ки (йащу насыл олуйор да), Елдар мцеллим сенин ише эаршы (каршы) бу жцр (тцр) месулийетсизлийини (сорунсузлуьуну) щезм едир (щазмедийор)? О ки жидди адамдыр (бири), неже дюзцр бунлара (бунлара насыл дайаныйор)? Адам да эюзлери эызармыш (кызармыш) бир эюркемде еснейе-еснейе ише эедер (эидер)? Йощ (йок), бу (бу) эедишле (эидишле) сен ишлемек (чалышмак) эабилиййетинден (кабилийетинден де) де мещрум олажаэсан (мащрум олажаксын).

Тцркан анасынын сюйледиклерини сонуна кадар динледийсе де, о онун шикайетлерини жевапсыз быракды ве йатакдан езэин бир щалде калкан эенч кадын бир кадар одада илерийе – эерийе доьру адымладыкдан ве ел-колуну щаракете эетирдикден сонра долапын йукары рафында дцзенли бир шекилде дизилмиш щавлуйу алды, факат оданы терк етмеден юнже аннесине шу келимелери дуйурду:

       Не етмели, анажан, менимки (бенимки) де беле (бюйле) эетириб (алынды). Реисиме (патронума) эелдикде исе (эелинже), о сене илк бащышдан (бакышдан) серт бир адам кими (эиби) эюрцнсе (эюзцксе) де, еслинде (аслында) о южешкен (бащане арайан бири) дейил, щем де кифайет эедер (йетеринже) анлайыш эюстерен (анлаклы) адамдыр (шащысдыр). Бир де (щем) мен (бен) онун бцтцн (тцм) эюстеришлерине (директифлерине) ващтлы-ващтында (ойаланмадан) емел едирем ве бу беш ил (йыл) ерзинде (бойунжа) де ону бирже дефе (бир кез) де олсун пис везийетде эоймамышам (кютц бир дурума дцшцрмемишим)…Бир эежем вар, ону да мене чощ эюрме (бенден чалма). – сюйлейен эенч кадын банйо одасына эечди. Кызыны ращат быракмайы дцшцнмейен ана капынын йанында дуруб она кызмаьа девам едийорду:

Мои файлы | Просмотров: 412 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

       Йаман дейишмисен (деьишмишсин), инсан да юз щейатына (щайатына) эаршы (каршы) бу эедер (кадар) биэане олар? – шу макамда чекдийи ажыдан долайы баьры кан олан кадын эюз йашыны щаким чыкамады. – Мени (бени) бир ана кими (ана эиби) сени саьламлыьын (саьлык дурумун) наращат едир (ендишелендирийор). Сенин сцрдцйцн щейат терзини (щайат тарзыны) эюренде исе, Аллащ эцнащымдан кечсин (сучумдан), аз эалырам жаныма эыйым (кыйым). Не адам баласы кими (эиби) йемек йейирсен, не де ващтында йатыб – динжелмирсен (не де динленмийорсун). Эарныны (карныны) да лазымсыз (эерексиз) йемеклерле – о щамбурэер, дюнер ве шавурма иле долдурурсан (долдуруйорсун).  Белке (белки) де онлар сени дойуздурур (дойуруйор), анжаэ (анжак) онлар сенин не медене (миден), не де ки жибине (жепине) мцнасиб дейил (мцнасип деьил). Не бюйцк (бцйцк) эазанжын (казанжын) вар ки, бу эедер (кадар) исрафчылыьа йол верирсен? Меним (беним) биширдийим (пиширдийим) исти (сыжак), жана файдалы ев йемейи исе сойудужуда (буз долапында) буз баьлайыр (тутуйор). Эызым (кызым), белке сени йене (белки сени эине) щекиме (доктора) апарым (эютцрцйцм)? Мен ки эюрцрем (бен ки эюрцйорум), сен юзцнде-сюзцнде (кендинде деьилсин) дейилсен. Бцтцн эежени (эеже бойу) сайыэлайырсан (сайыклыйорсун), иштащан да эет-эеде азалыр (эитдикже даща да азалыйор). Билирем (билийорум), бцтцн бунлар сене (тцм бунлар сана) узун иллердир (йыллардыр) ишэенже (ишкенже еден) верен о депрессийанын (депресйонун) нетижесидир. Бала (йаврум), мен сени бир ана кими (эиби) йащшы (ийи) баша дцшцрем (анлыйорум), анжаэ (анжак) сен щемин (о) кабусу арщада эойуб (акрада быракыб), ирелийе (илерийе) доьру аддымламаэ цчцн (ичин) юзцнде (кендинде) бир тепер тапмалысан (эцч булмалысын) ве четин (зор) де олса реаллыэла (эерчеклерле) барышмалысан. Мадам (мадем) юз (кенди) щейатынын (щайатынны) цстцнден (йцзеринден) эара (кара) щетт (щатт) чекмисен (чизмишсин), щеч олмаза (бари) мене (бана) црейин йансын (ажы). Эулаэлара эурьушун (кулаклара куршун), сене де бир шей олса (олурса) мен нейлерем (не йапарым)? Баша дцш (анла), эызым (кызым), юленле юлцнмцр (юлцнмцйор), юлцмцн эаршысына (юнцне) сипер чекмек исе цмумийетле мцмкцн дейил. Не едек, эисмет (кысмет) беле (бюйле) имиш.

       Эисмет.. – истищза иле бу келимелери сюйлейен Тцркан йцзцнц щавлу иле куруладыкдан сонра анасы иле йцз-йцзе дайанды, сонра исе эоьцс долусу бир ащ чекерек:- Ана, мени баша дцшмейе чалыш (бени анламайа чалыш), бу дцнйада артыэ (артык) щеч бир шей мени бу зцлмден (бени шу зулцмден куртарыб) эуртарыб, йениден бу щейатдан (щайата) берк-берк (сымсыкы сарылмаьа) йапышмаьа вадар еде (межбур едемез) билмез. Щейатла меним (щайатла беним) арамдакы баьлар чощдан (чокдан) эопуб (копмуш), ана. – дийе эенч кадын елиндеки щавлуйу юфкели бир тарзда банйо капысына беркидилмиш демирине эечирмекле мцтфака доьру адымлады. Факат онун шу келимелеринден сонра биле маьлубийетини кабуллемейен анне ону кынады.

       Нашцкцрлцк (нанкюрлцк етме) елеме. Сен бир чощларынын (чокларынын) малик олмадыьы (сащиб олмадыьы) шейлере сащибсен (сащибсин). Аж (ач деьилсин) дейилсен, сусуз дейилсен (деьилсин), башынын цстцнде дамын (чатан) вар, севдийин ишле мешэул (мешэул) олурсан (олуйорсун), цстелик сени щер заман дестеклейежек (сана щер заман арка чыкажак) бир аилейе сащибсен (сащибсин). Бир сюзле, щейатын щеч де дарыщдырыжы (сыкыжы) дейил, сенсе еле щей юлцм-итимден ден вурурсан (юлцмц аныйорсун). Онсуз да (затен) талейине (талищине) эаршы чыщмаэла (каршы чыкмакла) щеч нейе (щич бир шейе) мцйессер олмайажаэсан (мцйессер оламазсын). Щеч не дейишмейежек, эызым, дейишмейежек. Бащ, еле (иште) она эюре де везийетинле (дурумунла) барышмаэдан савайы (юте) чарен йощдур (калмамыш).

Кадына еьри бакан Тцрканын жевапы юйле йцрекйакыжы олду ки, ананын калби сызлады.  

Мои файлы | Просмотров: 383 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

       Везиййетимле (дурумумла барышмалыйым) барышмалыйам, елеми (юйлеми)? Сене жанын эедер (кадар) йащын (йакын) олан бир инсанын бирден-бире бу жцр (тцр) эейб олмасы (кайб олмасы) иле неже (насыл) барышмаэ олар, ана? Меним (беним) йеримде сен олсайдын, бцтцн бу олуб-кеченлери (эеченлери) беле (бюйле) асанлыэла (бюйле колайлыкла) унудардынмы?

       Бу фани дцнйада йеэане эызынын (кызынын) ажынажаэлы (ажынажаклы) щалына (щалине) шащид олмаэ (танык олмак) де асан (колай) меселе дейил. Сенин бир шам кими (мум эиби) ерийиб эетдийини (эиттийини) эюрцнже мен (бен) де сенинле бирэе (бирликде) йаныб-йащылырам (йаныб-йакылыйорум). Анжаэ меним (анжак беним) бир ана (анне эиби) кими ел-эолуму (колуму) йаныма саллайыб бу дюзцлмез везиййети (дайанылмаз вазийети) кенардан мцшащиде етмейе (мцшащеде етмейе) ищтийарым чатмыр (щаккым йетмийор). Меним (беним) боржум – сени телеф олмаэдан щилас етмекдир (куртармакдыр). Дедиклерими эерибчилийе салма (сюйледиклериме юзен эюстер), эызым (кызым), йазыьын эелсин мене (ажы бана), онсуз да сенин дердини чекмекден (чилени чекмекден) менде жан эалмайыб (затен бенде жан калмамыш). – дийен анненин чабаларына раьмен о кызыны йумушатамады ве эенч кадын синирли бир тарзда чайданлыьы ожаьын йцзеринден аларак, бардаьына чай сцздц, сонра исе ондан бир йудум ичерек, алчак сеслери шунлары сюйледи:

       Мен (бен) даща еввелки (ески) Тцркан ола билмерем (оламам), ана. Кимесе меслещет вермек (кимесе данышмак) онун йашадыэларыны (йашадыкларыны) юзцнден кечирмекден (кендинден эечирмекден) даща асандыр (колайдыр). Бу дефе (кез) мене не тювсиййе (бана не тавсиййе едежексин) едежексен, ана? Йене (йине) щекиме (доктора) мцражиет (мцражаатда булунум) едим, о да мене психолоъи (псиколоъик) кюмек эюстермейин (йардым етмейин) мцшкцл олдуьуну эюрцбен мене (бана) бир йыьын дерман (илач) тейин (тайин) етсин, елеми (юйле ми)? Ана, о ки меним щансы (беним щанэи) бир фажиа иле эаршылашдыьымы (каршы-каршыйа калдыьымы) аьлындан (аклындан) беле кечире билмез (эечиремез), ондан буну анламасыны эюзлемек (беклемек) исе…Меним (беним) нелер чекдийими йашайан билер (билир), ана. Рущуму сарсыдан, ону жещеннем одунда (атешинде) корун-корун йандыран бу аьры (ажы) бцтцн варлыьыма еле (юйле) щопуб (синмиш ки) ки, ондан йаща эуртармаэ (арынмак) демек олар ки (дене билир ки), мцмкцн дейил (деьил). Мен юзцмде (кендимде) бу тепери (эцчц) ащтарыб тапмалыйам (арайыб булмалыйым), дерщал да олмаса тедрижен талейин (талищин) бу амансыз зербесинден (дарбесинден) узаэлашмаьа чалышмалыйам (узаклашмайа чалышмалыйым). Ана, бирже менден талейимле (йетер ки бенден талищимле барышмайы) барышмаьы телеб (талеб) етме. Буну бажармарам (бежеремем)….Белке еле зенн едирсен ки (белки де сен беним йорулмадыьымы занн едийорсун), мен йорулмамышам? Йанылырсан (йанылыйорсун), ана, йорулмушам, реаллыэдан (реалитеден) эачмаэ да (качынмак да) мени зара эетириб (бени быкдырыб). Щейатын цзцне (щайатын йцзцне) димдик баща билсем (бака билсем), буну еде билсем (йапа билсем), бащ (бак), йалныз онда (йалныз о щалде) мени щейата (бени щайата) шювэлендирежек (шевклендирижек) щилас (куртулуш) йолуну тапмыш (арайыб булмуш) олажам (олужам). Меним (беним) замана ещтийажым вар (ищтийачым вар), сенсе неденсе ону мене (бана) эыймырсан (кыймыйорсун). Мен ичимде баш эалдыран (баш калдыран) бу фыртынаны сусдурмалыйам (фыртынайы диндирмелийим), екс теэдирде (акси такдирде) меним йашамаьымын (беним йашамымын) беле (биле) менасы (манасы) олмаз. Сенин битиб тцкенмек билмейен меземмет долу келмелерин (келимелерин) исе, ана, меним (беним) саьлам дцшцнже иле эерар (карар кабул) эебул етмейиме мане (мани олуйор) олур. Сен мени (бени) бу жцр (тцр) тезйиэлерле (тазйиклерле) даща да карыщдырырсан (зищними карыштырыйорсун), мени бир аз эютцр-эой етмек цчцн (ичин) юзцмле (кендимле) текбетек эоймурсан (йалныз быракмыйорсун), еле щей цстцме эелирсен (йцзериме йцзериме эелийорсун). Баша дцш (анласана), ана, щейатда еле (щайатда юйле) манеелер (енэеллер) вар ки, онлары (онлара) щеч кимден (бир кимседен) медед (медет) уммадан деф етмелисен (каршы коймалысын). Бесдир мене незарет един (Бени контрол етдийин йетер). Мен юзцм цчцн (бен кендим ичин) нейин йащшы (ийи), нейин пис (кютц) олдуьуну айырд етмейе эадирем (кадирим).

Мои файлы | Просмотров: 377 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

Бу келимелерден щиддетленен ана щислерине щаким чыкамадыьы ичин демек олар ки, баьырды.

       Дай меним сене сюзцм йощдур (Бен артык сана щич бир шей сюйлемийорум)! Бирже о эалыб (калыб) дейесен ки, эежелер эюзцнцн чимирини алмайыб (уйкуну алмайыб), эцнорталар (юьлен саатлеринде) юкцз кими (эиби) ишлемек (чалышмак) тебии (доьал) ве аьлабатан (акылалан) ишдир. – бу сюзлери сюйлейен кадын кендини зорла да олса топарлайыб кызына даща ылымлы бир сес тонунда сесленди: - бу минвалла сен юзцнц (кендини) елден салажаэсан (йейиб-битирежексин), олан-эалан (калан) жанын да елден эедежек, чцнки (чцнкц) безен (базен) бу эебилден олан (кабилден) инсанлар бу кими (эиби) чыщылмаз везийетлерде (чыкмазларда) щейатдан истедийине наил олмадыьыны эюрцнже йа диэер (диьер) инсанлардан бунун ажыьыны чыщмаьа чалышырлар (синирини диьер инсанларда телафи едийорлар), йа да юзлерине (кендилери) юлцм щюкмц ощуйурлар (щцкмц окуйорлар). Щейатын темпи (щайатын щызы) бизим црек дюйцнтцмцзе уйьун олмалыдыр (калб атышымыза уйушмалыдыр), сенсе ону ютцб кечмейе (сенсе онун юнцне эечмейе чалышыйорсун) чалышырсан.  

       Щащиш едирем (рижа едийорум), йощ (йок), йалварырам (йалварыйорум). Еэер (еьер) сенин цчцн (ичин) меним щейатыма (щайатыма) мцдащиле етмемек (мудащеле етмемек) бу эедер (пек) четиндирсе (зордурса), онда (о заман) щеч олмаса (щич олмазса) мени сыщма-боьмайа салма (баскы йапма), мене (бана) неже (насыл) йашамаьын лазым олдуьуну (эерекдийини) эюстерме! – юфке иле конушан Тцркан юнцндеки бардакы мутфакдакы лавабойа фырлатды. Колларыны ачан анне:

       Кимди сени сыщма-боьмайа салан (кимдир сана баскы йапан)? Дедиклерин щеэиэете уйьун (эерчеклере денк эелсейди) олсайды, атанла мен (бабанла бен) сенин бизден айры йашамаьына ижазе (мцсааде етмездик) вермездик. – дейерек омузуну чекди. Лакин Тцркан юнжеде олдуьу эиби соьук бир тарзда:

       Шцкр ки, щеч олмаса бунун елейщине олмадыныз…(Бунун алейщине олмадыныз йа, буна да шцкцр),- дийе о, кынайыжы назарларыны мешум щалде олан аннесине дикди. Сонра исе: - Биз нийе белейик (бюйлейиз), ай ана? Меним щемйашыдларымдан (беним акранларымдан) кими сорьу-суал (сорушдурсан) етсен, щер кес аиле дащили ифрат щимайедарлыэдан (щимайедарлыкдан) эилей-эцзар едир (йакыныйор). Сизин кими (сизин эиби) валидейнлер (велилер) щетта (дащи) ен аьыр меэамларда (макамларда) беле (биле), ювладларынын (евлатларынын) дцшцнцб-дашынмаьа (дцшцнцб-ташынмайа), юлчцб-бичмейе (юлчцп-бичмейе) мющтаж (мущтач) олдуэлары (олдуклары) меэамларда (макамларда биле) беле онларын арщасынжа (аркасыйыжа) юз жцжелерини (живживлерини) мцшайиет (ешлик) еден тойуэ кими (тавук эиби) эезмекден чекинмирлер (чекинмийорлар). Дцшцнмек бир йана эалсын, ращатжа нефес (солук) алмаьа беле (биле) имкан вермирсиниз (имканыны танымыйорсунуз). Бизи щер аддымбашы четинликлерден (эцчлцклерден) эорумаэла (корумакла) сиз еслинде (аслында) бизим щейатымызы (щайатымызы) даща да мцреккеблешдирирсиниз. Бащ, еле бу себебден (бак, иште бундан долайы да) де бир чощларынын (бир чокларынын) щейата уйьунлашмасы эелиз олур (щайата уймасы эализ олуйор). Ола билсин ки, мен (бен) бу мцбаризеде (мцжаделеде) меьлуб олажам (йенилежеьим), лакин мен щеч олмазса (щич олмазса) буна шещсен сей эюстердийими (шуна шащсен чаба сарф етдийими) билежем (билежейим). – сюйлейен кадын мисафир одасына эечмекле йцзеринде билэисайарын йерлешдиьи йазы масасынын аркасында отурду. Мутфакда калан Щалиде щаным исе ичини чекдикден сонра лабавода бирикмиш табак ве бардаклары йыкадыкдан сонра кызынын булундуьу одайа эечди. Он дакика замандан фазла канепеде отурарак, ики ай бундан юнже докумайа башладыьы елдивенлери юрен кадын бир тцр сакинлешмек билмийор, карамсар бир шекилде сюйленийорду:   

Мои файлы | Просмотров: 396 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

       Ела (щарика) иддиаларын вар, машаллащ, – меним шещси (беним юзел щайатыма) щейатыма эарышмайын (карышмайын). Бу адамайовушмаз (эайри эиришкен) щасийетинле (карактеринле) атаны (бабаны) да црек щестесине чевирмисен (йцрек щастасына чевирмишсин). О щадиседен сонра бизим йанымыза эайытмаэ (дюнмек) да (де) истемедин. Сени динлейен адам сенин бир заманлар тенщалыэла (танщалыкла) эаранлыэдан (каранлыкдан) эорщдуьуну аьлына беле эетирмез (коркдуьуну аклындан биле эечирмез), инди (шимди) сен онлара еле бенд олмусан ки (сен онлара юйле абайы йакмышсын ки), лап зцлмете ашиэ олан (зулмете ашык олан) терки-дцнйайа (чилежи олмушсун) чеврилмисен. Еринин (ешинин) йанна эайыдыб (дюнцб), щер шейи башдан башламаэ евезине (щер шейи баштан башлайынжа) ебес йере (абес йере) кирайелерде (кираларда) сцрцнцрсен (сцрцнцйорсун).

Бу дефа даща сакин конушан Тцркан:

       Кимин йанына (киме) эайыдайдым (дюнейдим), ана? Меним (беним) ювладымдан (евлатымдан айрылмама) айрылмаьыма о баис (неден) олду. Эерек онун сюзцне бащмайайдым (ону динлемемек эерекирди), мени (бени) буна межбур етсе беле (биле) она мещел эоймайайдым (она итина етмейейдим), оьлуму текликде (йапайылныз) район (илче меркезине) меркезине эюндермейейдим…- дийен кадын эюзлери йашармыш щалде башыны йана чевирди, Щалиде щаным исе онун сюзцнц кесерек:

       Таьсыр сендедир (кабащат сендедир), онун далынжа дцшмекденсе (аркасыйжа эитмекденсе) евинде отуруб онун йолуну (дюнмесини) эюзлейейдин (беклейейдин)! – дийе итиразда булунду. Желд йеринден калкарак пенжерейе йаклашан Тцркан дышарыйа бакды, сонра исе кескин бир тарзда:

       Мен (бен) ону орайа апармайа (эютцрмейе билмездим) билмездим, эайнатамын (кайын педеримин) сон весиййетине (васийетине) емел етмек меним бир инсан кими (эиби борчумду) боржум идим. Сен ки билирсен (билийорсун), о бабасыны (дедесини) чощ истейирди (чок северди). Мен онлары эюрцшдцрмели идим (булушдурмалы идим), йощса о буну мене баьышламазды (йокса о бени афф едемезди). Инди (шимди) онлар бири-бирилерине эовушублар (кавушмушлар)…Йощ (йок), мен буна эюре щеч кими (бир кимсейи) мцщакиме еде билмерем (йарэылайамам)! Менем эцнащкар (беним сучлу, бен), мен! О да меним (беним) оьлумун йанында отурмаьыма (отурмама)  енэел олмамайайды. Бары (бари) бу шекилде биз онунла айрылмаэ межбириййетинде эалмаздыэ (калмаздык), бары (бари) бу жцр (тцр) биз щем жисмен, щем де рущен бир йерде олардыэ (олардык)!– дийе о кендисини де сюйледиклерине инандырмак ичин дюне-дюне бу келимелери текрарлады. Йцреьинин башында бир кескин санжы щиседен Щалиде щаным аьыр-аьыр айаьа калкды, кызына йаклашарак, елинин онун омузуна койду, диьер ели иле исе онун эеже эиби кара, узун сачларыны окшамакла сызлана-сызлана шу сюзлери сюйлев верди:

       Жан бала (йаврум), мещз (мащз) еле (иште) бу, онун щиласы (куртулушу) намине (уьруна) щейата кечирилмиш (эерчеклештирилмиш) тедбир иди, ащы о дюврде (о дюнемде) щер кес илк нювбеде (илк юнже) юз ушаьыны (чожуьуну) щемин (о) жещеннемден узаэлашдырмаьа чалышырды (чалышыйорду).  

Лакин артык аннесини динлемейен Тцркан йцзцнц она чевирмеден эюз йашы ичинде сюйлейип дурду:

Мои файлы | Просмотров: 336 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

  Биз де бунунла (шунунла) санки онун талейини (талищини) дейишмейе чалышдыэ (деьишмейе чалышдык), анжаэ (анжак) юзцмцз де (кендимиз де) билмеден баламызы эюз эюре-эюре ода атыб (атеше быракыб), юлцмцн пенжесине теслим етдик. Йащшы дейиблер (ийи демишлер), сен сайдыьыны сай, эюр фелек не сайыр (сайыйор). Ана, мен онун жеседини (жесетини) беле (биле) елде еде билмедим (елде едемедим), ону сонунжу дефе (дефа) баьрыма басмаэ (баьрыма басмак) беле (биле) мене несиб (несип) олмады, ана. Ону торпаьа тапшыра билмедим (ону топрака щавале еде билмедим), ана, зийарет едежейим бир эебри (кабри) беле (биле) йощдур баламын (йаврумун), еле бил (санки) о щеч бу йер цзцнде (йцзцнде) йашамайыб, бир мезары да йощдур (йок) ки онун, ана, бир мезары да йощдур ки, онун башы цстцнде (йцзеринде) балама йас сащлайым (йаврума йас тутуйым), онун йатдыьы (уйудуьу топраьы) торпаьы юпцб-ощшайым (окшайым), (йцзцмц) цзцмц-эюзцмц она сцртмекле (сцрмекле), баламын эощусуну (йаврумун кокусуну) алым ондан, эежелер она щезин (щазин) сесле лайлай ощуйум (нинни сюйлейим). Бир мезары олсайды, щеч олмаса (бари) бунунла тескинлик тапардым (теселли булурдум), овунардым (авунардым), ана. Эцж-эцввет (эцч-куввет) алардым ондан. Йущумда беле эюре билмирем ону (дцшлеримде биле эюремез олдум ону). Чцнки (чцнкц) мен (бен) нифрете (нефрете) лайиэем (лайыкым), бащ, еле (иште) о себебден де (неденден долайы да) балам (йаврум бенден) менден щаээлы олараэ (щакклы оларак) цз чевириб (йцз чевириб) …Ай Аллащ, мен (бен бу мешакката) бу мешеээете неже дюзцм (насыл дайаным), о вещшилер (ващшилер) меним (беним) кюрпеми эанына эелтан еденде (каныны дюкенде) сен щардайдын (нердейин сен), жаваб (жевап) вер, щардайдын (нердейдин)?! Нийе, неже (насыл) олду ки, месум (масум) бир кюрпенин бу дцнйа иле видалашмасына (бу дцнйайа веда етмесине) имкан вердин?! Щаны (нерде) сенин жезан, щаны (нерде)?! – дийен эенч кадын еллерине эюклере калдырарак, танрыны сорэулуйор, сонра исе кендини дюверек, щцнэцр щцнэцр аьлыйорду. Бу мцщтиш сащнеден ел-айаьы титрейен Щалиде щаным желд онун колларындан чекиб онлары ашаьы салды, она сарыларак, кызыны сакинлешдирмек ичин:

  Еле (юйле) деме, эызым, она эаршы (каршы) да цсйан эалдырма (исйан етме). Танрынын эезебине (эазапына) эелерсен, бала. О эюзеэюрцнмезин йазысы беле (бюйле) имиш, не едек (не еделим), йазыйа позу (бозу) йощдур (йокмуш). – дийе диденип дурду.

  Юмрцнцн йенийетме (ерэен) чаьыны беле (биле) йашамамыш бир ушаьын (чожуьун) юмцр йолуну бу жцр (тцр) йарымчыэ эоймаэ (йарым быракмак), ону щейатда вар олмаэ (олмак) зювэцнден (зевкинден) мещрум (мащрум) етмек Аллащын йазысыдыр? Бес (пеки) щаны онун едалети (онун адалети нерде)?! Мен бу жцр (тцр) йазыны танымырам (танымыйорум), ана! Еэер (еьер) о бир жан алмаэ истейирдисе (пешиндейдисе), менимкини алайды (бенимкини алайды). Мен пис (кютц), йащшы (ийи) дювранымы (девранымы) сцрмцшдцм, амма (ама) о, о щеле тезе-тезе (йениже) йашамаьа башламышды, о щер сещер (сабащ) эцн ишыьына бащмаьын (ышыьына бакманын) евезсиз бир немет (нимет) олдуьуну беле (биле) анламаьа мажал тапмады (межал буламады), ана. О фажиели (фежи) бир шекилде юлмейе лайиэ (лайык) дейилди, ана, дейилди! – дийе о даща да йцксек сесле баьырды ве онун эюзлеринде эазап кывылжымлары мейдана чыкды. Кендини мутфака атан чаресиз анне орадан елинде бир бардак су иле дюнерек, кызына зорла ону ичирди, сонра исе ону отурмайа межбур едерек, кызыны кужаклады, ону нинни сюйлейирмиш эиби йалпалайарак, ону кендине эетирмейе чалышды.

  Сещвин (йалнышын) вар, эызым. Безен щетта (базен щатта) о эурбан (курбан) олдуьум да инсан вещшлийинин (ващшилийинин) ющдесинден (цстесинден) эеле билмир (эелемийор). Илащи, мен не данышырам (конушуйорум), садеже олараэ (оларак) о биз адамлар иле мцэайиседе (мукайеседе) бюйцк (бцйцк) себир йийесидир (сабыр сащибидир), анжаэ (анжак) онун жезасы темкининден даща шиддетлидир. Онун дейенейи (сопасы) йощдур ки, о онунла бу эаниченлерин (каниченлерин) башына (кафасына) зербе (дарбе) ендирсин (индирсин). Инан мене (бана кызым), эызым, онлар жезадан йайына  билмейежеклер (бу жезаны атлатамазлар). Бу фашистлерин – йощ (йок), фашистлер онлардан эат-эат (фазласыйла) рещмдил (мерщаметли) олублар (олмушлар), - бу жийерийанмышларын (жиьерийанмышларын) да бир щош эцнде ашынын суйуну верен тапылар (булунур). - дийе мейус анне кесин инанчла сюйледи. –Онлар шейтанын эулларыдыр (кулларыдыр), бцтцн емеллери (амеллери) иле она щидмет эюстерирлер (щизмет едийорлар), амма еле (юйле) бир эцн эелер ки, залымын (залимин) зцлмцне (зулмцне) сон эойулар (сона ерер). – лакин Тцркан бир ноктайа бакарак, мащзун бир шейилде бунлары сюйледи.

Мои файлы | Просмотров: 384 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

       Белке (белки) де онлар жезаларына чатажаэлар (улашажаклар). Амма бу беле (биле) ону эери эайтармайажаэ (ону бана эери вермейежек).

       Йанылырсан (йанылыйорсун, кызым), эызым, ел-обамызда (йурдумузда) сцлщ берэерар олан кими (йерини булан эиби) онун да рущу бундан шад олажаэ (онун да рущу щузура кавушажак). – дийе кызынын алнындан юперек, ону эюьсцне сыкан анне эюз йашы ичинде дилленди: - Ерини де (бейини де) бу эедер эцнащландырма (бу кадар сучлама). О йазыэ да (заваллы да) юмрцнц араэ (водка) шцшесинде (шишесинде) пуч (мащв) едир (едийор). Еле икиниз де бири-биринизин тайысыныз (икиниз де бири-биринизе ешсиниз). Нийе баша дцшмцрсцнцз (анламыйорсунуз), эедени эери эайтармаэ олмур (эидени эери дюндцремезсиниз), олажаьа да (олажаклара да) чаре йощдур (йоктур), олан олду, кечен кечди (эечен эечди). Йениден щейата (щайата) башламаэ (башламак) щеч ващт (щич бир заман) эеж дейил (деьил). Аиле сеадетинизи (саадетинизи) бир бедбещтлик (бедбащтлыьын) ужбатындан (йцзцнден) бада вермейин (зайи етмейин), бала, мювжуд везийетле (мевжут вазийетле) барышмаьа чалышын. О йазыэ (заваллы) сени итирмемек (кайб етмемек) цчцн (ичин) юзцнц (кендини) ода-кюзе, даша-дивара (таша-дувара) вурду, ди эел онун бцтцн жещдлери щеч бир файда вермеди (ама онун тум жещтлери файдасыз олду). Ики айаьыны бир башмаьа дирейиб (кафанын дикине эедиб) эцзеште эетмек (тавиз вермек) истемедин она, бир балажа мющлет (бираз мцщлет де) де вермедин…Ащ, сизи даща неже (насыл) йола эетирим (ойалайым)? Неже диле тутум (насыл икна едийим) сизи? Анан юлсцн, бала, (кендине беддуа), адам да юзцне (кендине) бу дережеде дцшмен (дцшман) олар? Сиз юз-юзцнцзе (кендикендинизе) эеним (битирийорсунуз) кесилмисиниз, мен исе буна кенардан дуруб тамаша етмейе (бен буну кенардан сейр етмеьи) таб эетиреммирем (калдырамыйорум),  – Щалида щанымын тащминине эюре онун кызыны бу дурумдан куртаражак бир адам вардыйса, о да онун дамады Жаваншир иди. Анне дамадынын щалине кызындан аз ажымыйорду. Онун ысрарына раьмен анненин кызы иле дамадыны бирликде эюрмек дилеьи эерчеклешмемиш бир арзу оларак калмакда иди. Бу дефа да кадын айны дурумла каршылашды, Тцркан аннесинин кужаьындан сывышыб чыкарак щазин бир сесле бу келимелери сюйледи:

       Йени щейат (щайат). Она сыфырдан, темиз вереэден (сайфадан) башламаьа дейердими (деьерди ми)? Йощ (йок), ана, йени щейат (щайат) меним кимилер цчцн (беним эибилер ичин) дейил (деьил). Инсанлар арасындакы мцнасибетлере (илишкилери) исе о аьыр бир йцке чеврилмеден сон эоймаэ (сонунчламак) лазымдыр. Бизе исе о йцкден де аьыр эелди. Не етмек олар (не йапалым), заманы эери эайтармаэ (эери дюндцрмек) бизим елимизде дейил (деьил), инсанларын безилеринин (базилеринин) иддиа етдийи кими (эиби), щейатында (щайатында) баш веренлери унутмаэ да олмур (олмуйор), биз йалныз арзу етдийимиз заман бедбин (карамсар) фикирлери юзцмцзден (кендимизден) узаэлашдыра билерик (узаклашдыра билийоруз). Еслинде (аслында) исе бцтцн щатирелер (тцм анылар) бизим щафиземизе (щафызамыза) юмцрлцк щекк олунуб (казынмыш). Бу щатирелерин (шу щатыралырын) бир даща бизе инжитмейежейини дцшцндцйцмцз заман исе о бирден-бире ортайа чыщыр (тап дийе ортайа чыкыйор). Бцтцн эелбимизе (тцм калибимизе) сирайет едерек (калбимизи еткилейерек) ону еввелкинден (юнжекинден) даща мющкем сызладыр (мущкем сызладыйор). Бундан эачыб (качыб) йаща эуртармаэ (жан куртармак) да мцмкцн дейил (деьил), ана. Бу щатирелер (щатыралар) сени бцтцн (тцм) юмрцн бойу, эебир евине эедер (кабир евине кадар) излейежек. Беле (бюйле) анларда сенин дадына чатан (йардымына йетишен) ишдир, амма бу фани дцнйада щеч нейин ебеди олмадыьыны незере алсаэ (эюз юнцне алсак), щеч онда да теселли ащтармаьа (арамайа) деймез.

Мои файлы | Просмотров: 336 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

Кызыны диккатла динлейен анне бу сюзлери дуйжак аьызужу эцлцмседи, сонра исе:

       Ащыр (сонунда) ки мен дейене эелдин (бен дейене эелдин). Бащ, (бак), еле (иште о йцзден де) она эюре де бу терслийинден (бу инатыны) ел чек (бырак бир кенара). Иш бурда, сен бурда. Елинден алан йощду (йок) ки ону. Амма шещси щейатын (шащси щайатын), ону мцтлеэ (мцтлака) эурмаэ (курмак) лазымдыр, щетта (щатта) важибдир. Она эаршы (каршы) бу жцр (тцр) саймазйана (ищмаледижи) мцнасибет беслемекле (илэи эюстермекле) сен юзцн юз китабыны баьлайырсан (йани, кендине ийи щайат щазырламыйорсун). Юзцне (кендине) эапанмаэла (капанмакла) везиййетин (дурумун) эетдикже пислешежек (эиттикже кютцлешежек). Жаваншире бир фцрсет версейдин (фырсат танысайдын),…эылыьына эир (кылык йап), бир дилщошлуэ еле она (эюнлцнц щош ейле онун), сонра бир ушаьыныз олар (чожуьунуз олур)… - дийе Щалиде щаным карары щаккында конушмаьа башламышды ки, Тцркан айаьа фырлайарак, баьырды:   

       Йощ (йок), ана, йощ! Кифайетдир (Йетер)! Ана, хащиш едирем (рижа едийорум), мени (бени) ращат буращ (бырак)! Эет (эит) бурдан, ана, мен тек эалмаэ истейирем (йалныз калмак истийорум). Эет (эит) ве мен (бен) сени чаьырмайана эедер (кадар) бу еве эелме!

Кызынын бу давранышындан перишан олан ве ишитдиклерине инанмакда зорлук чекен анне капыйа доьру адымлайан кызыны айакцстц дурдурарак:

       Сен мени эовурсан (бени ковуйор мусун)? – дийе ажы эюз йашы ичинде сорду. – Сенин назыны чекиб, сени бу йаша эетирен (йетишдирен) ананы эовурсан (ковуйорсун, юйле ми)? Эызым, бу сене (кызым, бу сана) щош эелсе де, эелмесе де, мен (бен) сенин йащшылыьын цчцн еллешиб-вурушурам (ийилийин ичин чалышыйорум), мене (бана) сенин чощ (чок) саь олун беле (биле) лазым дейил (деьил). Мен (бен) бир ана кими (эиби) сенин везиййетини (вазийетини) йцнэцллешдирмек (колайлашдырмак) цчцн (ичин) елимден эелени есирэемирем (есирэемийорум). Невеми (торунуму) итирмейим (кайб етмем) мени де (беним де) эубарландырыб (баьрымы кан ейлемиш), мен (бен) бирже баламын да эюз эюре-эюре телеф олмасына эюз йума билмерем (эюрмемезликтен эелемем), - сюйлейен Щалиде щаным ону еткилемейе чалышса да, Тцркан онун суратына биле бакмадан амансыз бир шекилде:

       Бу эедишле (эидишле) сенин мени (бени) итирежейин (кайб едежейин) эцн де щеч (щич) узаэда дейил (узакда деьил). Меним (беним) сенин тювсиййелерине (тавсиййелерине) ещтийажым йощдур (ищтийажым йоктур), ана, она эюре де ел чекин менден (быракын йакамы)! Нийе баша дцшмцрсен (анламыйорсун йа)?  Сен йерсиз атмажаларынла (атышмаларынла беним) мени тенэе эетирирсен (бени быкдырыйорсун). Елине бир балажа (кцчцжцк бир) фцрсет (фырсат) дцшен кими (эиби) де ана мещеббетини (сейэисини) елинде эалщан едирсен (калкан едийорсун). Белке (белки) де сен буну йаддан чыщартмысан (унутмушсун), амма (ама) мен (бен) де бир заманлар ана идим, буну (шуну) вар эцжцнцзле текзиб етмейинизе (текзип етменизе) бащмайараэ (раьмен беним) меним де балам (йаврум) варды. Ве бу, меним (беним) она щатир (щатыр) сон нефесиме эедер (кадар) йас сащламаьым цчцн (йас тутмам ичин йетерли) тутарлы себебдир (себепдир). Бащ (бак), еле она эюре де (иште ондан долайы да) дейиб-долашмайын (докунмайын бана) мене! Есеблешдирмейин (синирлендирмейин бени) мени! Ел чекин менден, ел чекин (дцшцн йакамдан йа, дцшцн)! - дийе чыьлык копарды, сонра исе: - Эет (эит) бурдан, ана, мен сенин щетрине деймек истемирем (бен сана сайэыда кусур етмек истемем), - дийе сакин бир тарзда ондан евини терк етмесини рижа етди. Заваллы анне кызына кцс олса да, каметини еьмеден ве эюз йашларыны боьарак, чантасыны елине алды, евлатынын йанындан ютцб эечеркен исе башына кенара чевирмесине раьмен онун бакышларыны йакаламайа чалышды, сонра исе:

Мои файлы | Просмотров: 387 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

       Не дейирем ки, эедерем (эидерим). Теки (йетер ки) сен щирсленме (синирленме), юзцнден де (кендинден де) муьайат (мукаййет) ол, - сюйлемекле кызынын ону капыйа кадар эечирмедийини эюржек дышарыйа чыкды, лакин йине де кызынын щалине йцреьи дайанамайан анне даирени терк етмеден юнже сон бир дефа (кез) евлатына бакарак: - Дюрд дивар (дюрт дувар) арасында чощ (фазла такылыб калма) отурма, Цлвийейе зенэ еле (Цлвийейи ара), бир аз паркда эезишин (долашын). – деди. Щалиде щанымын эидишинден сонра мисафир одасына эечен Тцркан канепеде отурду ве башы ики ели арасына аларак, ону сыкдыкжа сыкды, сонра исе ичинден эелен щайэыртыны дишарыйа чыкарарак, баш аьрысы ичин тейин олунмуш илачы кабул етди. Бир сцре сонра перделери аралайан эенч кадын заман-заман, йани, щер пазар рефиэеси Цлвиййе иле эезиб-долашдыьы парка, йемйешил аьачлара бакды. Эюнцл окшайан эцзеллийин каршысында узун-узун дцшцнен кадын банйо одасына эечерек душ алмайа карар верди. Душ аларак, йцзерини деьишен Тцркан йазы масасынын аркасына эечмейи планлашдырмышды ки, севежен папаьанларыны беслемейи унутдуьуну щатырлайарак щызла мутфака эечди. Кадын елинде йем кафесе йаклашанда йериндеже донакалды- щайван пазарындан бир ай юнже алынан бцйцлейижи кцчцк ве йешил папаьан йине де онунла щайатыны пайлашдыран аркадашына эаэасы иле дербе индиреререк ону йере сермишди. Башыны саллайан Тцркан: «Не паразит имишсен сен. Щеч кимле (бр кимсе иле) оруж тутуб, байрам елемирсен (етмийорсун)».  – сюйлесе де, сонра дедиклеринин фаркына варыб; «Бурда теежцблц не вар ки? Мен адамайовушмаз (мердцмэириз) олдуьум кими (эиби), сен де щеч кимле разылыьа эеле билмирсен (анлашамыйорсун). Лап аталар меселимизде дейилдийи кими (эиби): Мал йийесине ощшайар (бензер). Эюрцнцр (бюйле эюзцкцйор ки), тенщалыэ (тенщалык) меним кими (беним эиби), сенин де кюнлцнжедир (эюнлцнжедир)». Кадын дерщал юлмцш кушу кафесден чыкарарак, онун кенарына раптедилмиш каба йем дюкдц, сонра исе папаьанын щцррийете кавушмамасы ичин кафесин капысына жамашыр чивисини беркитди. Даща сонра аййакабыларыны эийинерек, сокаьа инен кадын торпакда кцчцк бир куйу казарак, кушу орайа дефнетди. Даирейе дюнерек, айакабысыны дещлизде сойунан кадын еллерини йыкайыб билэисайар аркасына эечмек истийорду ки, жеп телефонунда рефикасы Цлвийенин телефон нумарасынын кайдедилдиьини эюрдц. Онунла конушмак истеьинде олмаса да, аркадышынын ысрарындан дюнмейежейини де анлайан Тцркан жищазы елине аларак щошнутсуз бир тарзда: -  Бажы, бир нефесини дер (солуьуну ал йа), елинде йаьын дашмыр ки (ташмыйор йа), – дийе ону азарлайарак, канепейе отурду.

       Дейесен (эалиба) сени ишинден айырдым. Баьышла, анжаэ мен (анжак бен сени) сене зенэ етмейе (арамайа) билмездим. Сенинле тежили (ажил) ишим вар. Амма еввелже (юнже) де эюрцм (сюйле бакалым), нежесен (насылсын), не вар, не йощ (йок)?дийе аркадашынын ащвалы иле илэиленен кадын жевапында бу келимелери иштди.

       Црекачан (эюнцл ачыжы) бир шей йощдур (йок). Байаэ (демин) анамла да сюзцмцз чеп эелди (кавэа етдик). Чощ пешманам (чок пишманым), анжаэ юзцмле де бажармырам (анжак кендимле де бежеремийорум)…Бу сефер лап щеддими (щадымы) ашдым, амма нейлейим (не едим йа), биле-биле ки онун ирадларына (иратларына) дюзе билмирем (дайанамадыьымы биле-биле), дедийинден дюнмцр (дюнмцйор). Неже (насыл да) де пис (кютц бирийим бен) адамам мен, щетрими езиз (щатрымы азиз) тутанларын щамысыны юзцмден (щепсини) писикдирирем (ренжиде едийорум).

Мои файлы | Просмотров: 381 | Загрузок: 0 | Добавил: danimarka | Дата: 05.10.2010

MÜELLİF HUKUKLARİ KORUNUYOR.